Menu Zoeken Helpdesk voor gratis advies 085 273 2310
Artikelen

Artikel: Wanneer zet je als een bedrijf mediation in?

4 juni 2019
cumulus-499176

Door: Sandy Hazelhoff MfN-registermediator.

Gaan we naar de advocaat, of kiezen we (toch maar) eerst voor een mediator?

Dat is vaak de vraag, die op een gegeven moment naar voren komt bij - meestal - de werkgever. Er is al zoveel tijd besteed aan de arbeidskwestie tijdens beoordelings- en functioneringsgesprekken, en op andere momenten. Maar er is helaas nog steeds geen oplossing. De werknemer doet nog steeds niet, wat de werkgever graag wil en uiteindelijk zijn zowel werknemer als werkgever het zat. De werknemer vindt dat hij* doet wat hij kan en dat de werkgever onredelijk is in zijn eisen. De werkgever ziet niet wat voor werk de werknemer allemaal verzet en dat hij zich echt betrokken voelt bij het bedrijf.

Al met al kost zo’n arbeidskwestie beide partijen te veel tijd, ergernis en te veel energie. Soms zelfs slapeloze nachten en gaat het - voor ieders gevoel - van kwaad tot erger. De werkgever denkt dan meestal aan een vaststellingsovereenkomst, waarin de arbeidsovereenkomst wordt ontbonden, een functiewijziging of andere werkplek binnen het bedrijf. De werknemer wil het liefst graag zijn functie houden, of een andere mooie, minimaal gelijkwaardige functie binnen het bedrijf. Beiden zijn zeker niet tevreden met het verloop van de gezamenlijke gesprekken om er uit te komen.
Dat is het moment, waarop wordt gedacht aan het inschakelen van een advocaat. Als het niet goedschiks kan, dan maar kwaadschiks. Met de ander kunnen ze het immers niet oplossen? Vaak is dat ook pas het eerste moment, waarop aan een mediator wordt gedacht, als een milde variant om te laten zien, dat men van goede wil is en eruit wil komen met de ander.

Waarom zo lang wachten met het inzetten van de expertise van een mediator?

Wat mij opvalt in mijn eigen mediationpraktijk is, dat zelfs vóór en in het prille stadium van een arbeidskwestie vaak al de miscommunicatie ontstaat. De deelnemers denken vaak te weten, wat de ander bedoelt of zijn onduidelijk naar de ander toe in wat ze zelf voor ogen hebben. Ieder kiest weer zijn eigen scenario. Zo stapelen de negatieve ervaringen met de ander zich op. Zowel werkgever als werknemer voelen zich door de ander niet gezien of niet gehoord. Vaak denk ik, als ik de verhalen aan de mediationtafel hoor: was maar veel eerder gekomen voor een mediationtraject. Dat had zoveel onduidelijkheid en teleurstelling voorkomen en dan hadden jullie samen waarschijnlijk al veel eerder een oplossing kunnen vinden.

Wat kan een mediator betekenen in arbeidskwesties, die nog niet zijn geëscaleerd?

Juist in een veel eerder stadium, als de arbeidskwestie nog bestaat uit onvrede over een situatie of het handelen van de een of de ander, kan de inbreng van een mediator van grote waarde zijn. Wat een mediator al in het begin van een dreigend arbeidsconflict kan betekenen, is, dat niet de standpunten van de beide partijen over en weer worden besproken -zoals vaak gebeurt in een intern gesprek tussen werkgever en werknemer-, maar naar de achterliggende belangen wordt doorgevraagd. Het waarom van een standpunt. Die informatie, over de belangen die op de achtergrond mee spelen, is van onschatbare waarde, omdat beide partijen op deze manier inzicht krijgen waar het ook de ander echt om gaat. Samen kunnen ze overleggen over de beste oplossing, die voor beide partijen gaat werken en tevredenheid oplevert.

Het veel eerder inzetten van een mediator geeft veel eerder duidelijkheid, waar het beide partijen om gaat. Het scheelt zoveel ergernis en onvrede over een lange periode. Binnen enkele mediationgesprekken weten partijen waar ze met elkaar aan toe zijn en wat er nodig is om tot een oplossing te komen. Veel eerder een win-win situatie.

Mediation als ‘vinger aan de pols’ in het bedrijfsleven, de nieuwe norm?

Ik hoop het van harte! Een sluimerend conflict of een zich ontwikkelende arbeidskwestie is het beste gebaat met een snelle, adequate interventie, die op de toekomst is gericht. Een arbeidsmediator is bij uitstek degene, die dat in een beperkt aantal gesprekken kan realiseren. Het is mijn overtuiging dat, als mediation niet langer als een ‘laatste redmiddel’ wordt gezien, maar als een aanbod, een open en vriendelijke geste om er met de ander op een goede manier zo snel en zorgvuldig mogelijk uit te komen, dat heel veel oplevert voor alle facetten in het hele bedrijf.